De relatie tussen gezondheid en klimaat

De relatie tussen gezondheid en klimaat is een belangrijk onderwerp dat steeds meer aandacht krijgt. Wat is de invloed van stikstof en broeikasgassen op de gezondheid?

Wat is stikstof?

Als we het hebben over stikstof in de huidige stikstofdiscussie, gaat het over stikstofoxide en ammoniak. Stikstof zelf is niet schadelijk: de lucht bestaat voor bijna 80 procent uit stikstof.

Stikstofoxide ontstaat als stikstof en zuurstof met elkaar in aanraking komen bij verbranding op hoge temperatuur, bijvoorbeeld in auto’s en schepen en in de bouw bij bouwwerkzaamheden (bijvoorbeeld het gebruik van machines).

Ammoniak is een verbinding tussen stikstof en waterstof. In de landbouw komt de meeste stikstof vrij door het gebruik van (kunst)mest en door de stikstof die dieren uitstoten.

Wat is de invloed van stikstof op het klimaat?

Stikstof is geen broeikasgas en heeft daarom geen direct effect op de klimaatverandering. Maar we kunnen bedenken dat stikstof uiteindelijk ook effect heeft op het klimaat.

Wat is de invloed van stikstof op het milieu?

Te veel stikstof in de vorm van stikstofoxide en ammoniak is slecht voor de natuur waardoor niet alleen planten verdwijnen, maar ook vlinders en andere insecten die van die planten leven. Veel stikstof zorgt voor minder plant- en diersoorten: de biodiversiteit neemt af, de natuur 'verarmt'. Het evenwicht in de natuur (ecosysteem) verstoord.

Wat is de invloed van stikstof op de gezondheid?

Stikstofoxiden en ammoniak zijn schadelijke gassen die, zoals aangegeven, vrijkomen bij verbrandingsprocessen en landbouwactiviteiten. Deze gassen kunnen leiden tot luchtwegproblemen zoals longklachten en astma. Daarnaast dragen ze bij aan de vorming van fijnstof (stofdeeltjes), wat ook schadelijk is voor onze gezondheid.

Wat zijn broeikasgassen?

Er zijn 3 broeikasgassen: koolstofdioxide (CO₂), methaan (CH4) en lachgas (N2O). Ruwweg kan je zeggen dat ze alle drie ontstaan bij de afbraak of verbranding van organische stoffen. CO₂ ontstaat met name door verbranding van diesel, bruinkool of benzine. Niet alleen bij transport en verkeer, maar ook in productieprocessen. Van het beton in je huis tot de nietjes in je meubilair, bijna alles in ons leven levert CO₂ op tijdens het produceren ervan.

Koolstofdioxide, een belangrijk broeikasgas dat vrijkomt bij verbranding van fossiele brandstoffen, speelt een grote rol in het broeikaseffect en de opwarming van de aarde. Dit heeft weer gevolgen voor het klimaat, met extreme weersomstandigheden als gevolg.

Het is dus cruciaal om maatregelen te nemen om de uitstoot van deze schadelijke stoffen te verminderen. Niet alleen om het broeikaseffect tegen te gaan, maar ook om onze gezondheid te beschermen. Denk hierbij aan investeren in duurzame energiebronnen, stimuleren van elektrisch vervoer en bevorderen van duurzame landbouwpraktijken.

Methaan helpt mee aan de opwarming van de aarde; het is dus een broeikasgas. Van alle methaan die in Nederland wordt geproduceerd, is 70% afkomstig uit de veehouderij. Een fors percentage. Anders dan andere broeikasgassen wordt methaan in de atmosfeer relatief snel afgebroken.

Koolstofdioxide (CO₂) is het broeikasgas dat het meest door de mens wordt uitgestoten, maar ongeveer een kwart van de menselijke uitstoot van broeikasgassen bestaat uit methaan (CH4) en lachgas (N2O).

Ook al draagt koolstofdioxide zeer aanzienlijk bij aan het broeikaseffect, methaan en lachgas hebben een vele malen sterker broeikaseffect!

Wat zijn de gevolgen van het broeikaseffect?

Er komen meer stortregens, zware stormen of juist lange drogere en hete perioden. Nederland is extra kwetsbaar voor overstromingen omdat ons land voor een groot deel onder de zeespiegel ligt. Een aanleg van hogere dijken is heel duur. Ook kan de klimaatverandering leiden tot een tekort aan drinkwater of voedsel.

Wat is de invloed van broeikasgassen op de gezondheid?

Gezondheidsgerelateerde aandoeningen zoals hittestress (warmtegerelateerde sterfte), hooikoorts en huidkanker zullen mettertijd toenemen. Ook de ziekte van Lyme en bijvoorbeeld het Westnijlvirus zullen meer voorkomen.

Verband tussen gezondheid en klimaat bewezen

Het verband tussen gezondheid en klimaat is duidelijk aanwezig en vraagt om actie. Laten we samen werken aan een schonere toekomst waarin zowel ons welzijn als het milieu worden beschermd.

Lees meer:  Rijksoverheid.nl | Milieucentraal.nl | Klimaatweb.nl | Omgevingsweb.nl