Diabetes | Wat je moet weten over diabetes type 2
Diabetes | Wat je moet weten over diabetes type 2
Belangrijkste trefwoorden: Suikerziekte | Gezonde voeding | Medicijnen diabetes |
In 2019 waren er in de Nederlandse huisartsenpraktijken ruim 1,1 miljoen mensen met diabetes bekend: 110.000 met type 1 diabetes en 1.030.000 met type 2 diabetes. Naar verwachting zal dit stijgen tot respectievelijk 130.000 en 1,3 miljoen in 2040.
Diabetes is daarmee één van de meest voorkomende chronische ziekten in ons land. Ongeveer 300.000 mensen lopen met diabetes rond zonder dat zij het weten!
Wereldwijd waren er in 2010 285 miljoen mensen met diabetes, in 2019 was dit 463 miljoen (of 8,3%). Ongeveer een op de 10 volwassenen op onze aardbol lijdt aan diabetes, een cijfer dat sinds het einde van de vorige eeuw is verdubbeld. Diabetes type 2 komt het meest voor: naar schatting 90% van alle diabetici.
Type 1 diabetes
Type 1 diabetes wordt beschouwd als een auto-immuunziekte. Dit betekent dat je immuunsysteem per ongeluk de bètacellen in je pancreas aanvalt en vernietigt. De schade is blijvend.
Wat de aanleiding voor de aanvallen is niet duidelijk. Er kunnen zowel genetische als omgevingsredenen zijn. Er wordt aangenomen dat leefstijlfactoren geen rol spelen.
Type 2 diabetes
Type 2-diabetes begint als insulineresistentie. Dit betekent dat je lichaam insuline niet efficiënt kan gebruiken, waardoor je alvleesklier meer insuline aanmaakt totdat het de vraag niet meer kan bijhouden. De insulineproductie neemt dan af, wat een hoge bloedsuikerspiegel veroorzaakt.
Wat veroorzaakt diabetes (voorheen suikerziekte genoemd)
De exacte oorzaak van diabetes type 2 is niet bekend. Bijdragende factoren kunnen zijn:
genetica
een meer zittende levensstijl
hoger gewicht of obesitas
Er kunnen ook andere gezondheidsfactoren en milieuredenen zijn.
Negeer symtomen (bijvoorbeeld infecties, oogproblemen, vermoeidheid, dorst, veelvuldig plassen, slecht genezende wondjes) niet want diabetes is een levensgevaarlijke aandoening. 1 op de 2 mensen met diabetes krijgt uiteindelijk complicaties.
Diabetes voorkomen of omkeren of?
Heb je diabetes dan kun je volgens de nieuwste inzichten diabetes 'genezen' of liever gezegd in remissie geraken. In remissie wil in dit geval zeggen voor langere tijd normale bloedsuikers hebben. Toch willen we benadrukken dat dit zeker niet voor iederéén zal gelden. Voorzichtigheid is geboden. Er wordt namelijk veel gezegd en geschreven.
Is de link tussen voeding en diabetes bewezen?
Volgens de Netflix documentaire "What the Health" wordt diabetes niet veroorzaakt door de inname van teveel koolhydraten (bijvoorbeeld suiker) zoals veelvuldig gedacht wordt. Niet dat het gezond is maar de inname van bijvoorbeeld (teveel) suiker veroorzaakt op zich dus geen diabetes. Een 'dieet' welke het vetgehalte in het bloed opbouwt wel. Bijvoorbeeld een normaal 'dieet' met vlees- en dierlijke producten.
Note: Volgens critici is het doel achter de film het inspireren van de kijker tot het volgen van een plantaardig “whole foods” dieet met als thema: “The more dedicated, the less medicated”.
Wat zou een gezond leefpatroon kunnen zijn met betrekking tot de inname van voedsel?
Een gezond eet/leefpatroon is in het algemeen maatwerk. De gemiddelde mens bestaat niet dus ook het onderstaande eet/leef patroon is slechts een leidraad: Beperk het aantal calorieën Dit is een goede eerste stap
Eet zo min mogelijk (vet) vlees Beperk het eten van (vet) vlees omdat (vet) vlees relatief veel verzadigde vetzuren bevat.
Beperk visinname Misschien niet zo gezond in verband met de aanwezigheid van giftige stoffen (toxines) Eet veel groenten- en fruit Hoeft niet persé groene groente of rood fruit te zijn
Note: Van met name Spanje, Egypte, Marokko en Griekenland is bekend dat groente en fruit veel bespoten worden, vaak met pesticiden die niet in Nederland gebruikt mogen worden. Nederlandse producten zijn vaak 'relatief' schoon.
Beperk de inname van zuivelproducten In het algemeen bevatten zuivelproducten (te)veel hormonen.
Langzame koolhydraten kunnen in het algemeen geen kwaad Kies de juiste koolhydraten en beperk de inname hiervan indien u diabetes heeft
Eet meerdere kleinere maaltijden per dag Met name om u bloedsuikerwaarden constanter te houden
Kies voor 'light' dranken maar met mate Maar pas op niet alle 'light' dranken zijn suikervrij
Zie je "door de bomen het bos niet meer" dan kun je de mogelijkheid overwegen naar een gekwalificeerde diëtist te gaan. De gekwalificeerde diëtist zou practisch, adviserend, persoonlijk en professioneel moeten zijn.
Bewegen bij diabetes type 2
Dagelijkse lichaamsbeweging kan de kans verkleinen op het verkrijgen van diabetes type 2. En als je diabetes hebt, kan het de kans verkleinen op de negatieve lichamelijke gevolgen van diabetes.
Helaas, is het voldoende bewegen niet voor iederéén weggelegd.
Er zijn medicijnen* Inderdaad medicijnen managen de gezondheid tot op zekere hoogte. Maar natuurlijk moet het probleem van diabetes bij de bron aangepakt worden (mits mogelijk)!
De laatste tijd komen er, naast de vele medicijnen die al langere tijd op de markt zijn, nieuwe medicijnen bij zoals Semaglutide** en Tirzepatide. Deze medicijnen kunnen ook worden ingezet bij gewichtsverlies maar de primaire behandeling richt zich op diabetes.
* medicijnen kunnen ernstige bijwerkingen veroorzaken - neem nooit zomaar een medicijn -
** nog niet goedgekeurd in Nederland
Heb je diabetes laat je dan regelmatig controleren
Bijvoorbeeld door je huisarts te laten kijken naar:
- je bloedsuiker (het HbA1c-gehalte een paar keer per jaar)
- je voeten
- je bloeddruk en bloedvetten (zoals cholesterol)
- je gewicht
- je nieren (urine testen op eiwitten)
- je ogen
- last but not least voeding- en leefstijl (steeds meer huisartsen worden hiervoor opgeleid)
