Handartrose: een nieuwe behandelingsoptie voor de korte termijn, maar meer onderzoek nodig naar juiste dosering.

Onverkort overgenomen ReumaNederland 18 november 2019

Kijk voor meer over handartrose op: https://reumanederland.nl/search/handartrose

Een lage dosis prednisolon zorgt voor minder pijn bij mensen met handartrose. Ook kunnen zij hun handen beter gebruiken door de behandeling met dit medicijn. Dit blijkt uit onderzoek onder 92 patiënten door het LUMC, gefinancierd door ReumaNederland. Wel kwamen de klachten terug wanneer de proefpersonen stopten met de behandeling. De onderzoekers denken dat prednisolon een nieuwe behandelmogelijkheid is om tijdelijk de klachten van handartrose te verminderen.

Dit onderzoek in het kort:

Vorm van reuma? Handartrose

Soort onderzoek? Medicijnonderzoek bij patiënten Wat is er onderzocht? Behandeling met lage dosis prednisolon Wat is het resultaat? Minder pijn, beter gebruik van de handen (tijdelijk)

Mensen met handartrose hebben vaak ontstekingen in de vingers. Door die ontstekingen hebben ze pijn en kunnen zij hun handen minder goed gebruiken. Op dit moment bestaat de behandeling ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s), als crème of tablet, tegen de klachten.

Bestaande behandelingen niet altijd voldoende ‘Meestal worden de pijnstillers gecombineerd met bijvoorbeeld handoefeningen of gebruiken mensen met handartrose hulpmiddelen om hun klachten verminderen’, vertelt arts-onderzoeker Féline Kroon van het LUMC. ‘Maar, we weten dat de bestaande behandelingen niet altijd voldoende zijn. Daarom hebben we onderzocht of prednisolon verbetering kan brengen. Het medicijn wordt bij andere vormen van reuma gebruikt tegen ontstekingen, maar er was nog niet goed onderzocht of het ook bij handartrose de ontstekingen en daardoor de klachten kan verminderen.’

Deelnemers in 2 groepen verdeeld Aan het onderzoek deden 92 mensen met handartrose mee, die pijn hadden en tekenen van ontsteking in de vingergewrichten. Ze werden in 2 groepen verdeeld. De helft van deze mensen kreeg 6 weken lang 10 milligram prednison per dag. De andere helft kreeg een nepmedicijn, ook wel placebo genoemd. Na 6 weken werden de klachten tussen de twee groepen deelnemers vergeleken. Hierna gingen deze mensen in 2 weken tijd de medicijnen afbouwen. En daarna volgden nog eens 6 weken zónder pillen en uiteindelijk werden de 2 groepen deelnemers na 14 weken opnieuw met elkaar vergeleken.

Duidelijk minder pijn door prednisolon Bij de mensen die prednisolon kregen, waren de klachten een stuk verminderd. ‘We zagen dat die patiënten duidelijk minder pijn hadden’, aldus Féline Kroon. ‘We vroegen alle mensen die meededen om de hevigheid van hun pijn aan te geven op een schaal van 0 en de 100. Gemiddeld nam de pijn bij de mensen die prednison kregen, bijna met 22 punten af. Bij de mensen die placebo (het nepmedicijn) kregen was dit maar 5 punten. Ook konden de mensen die prednisolon kregen hun handen duidelijk beter gebruiken. Daarnaast was er na 6 weken duidelijk minder ontsteking in de vingergewichten te zien. Dat konden we zien door een echo te maken.’

Tijdelijk inzetten bij verergering van de klachten De verbetering was wel maar tijdelijk: na stoppen met de behandeling was er geen verschil meer tussen de 2 groepen deelnemers: zij hadden weer evenveel pijn en andere klachten. De onderzoekers raden de behandeling alleen kortdurend aan. ‘Behandeling met prednisolon lijkt een goede manier om tijdelijk pijn en beperkingen te verminderen bij mensen die te maken hebben met een opvlamming van de handartrose’, vertelt hoofdonderzoeker professor Margreet Kloppenburg. ‘Prednisolon kan bijwerkingen geven bij langer gebruik. Daarom raden wij langdurige behandeling met dit medicijn niet aan.’ Margreet Kloppenburg is reumatoloog en expert op het gebied van handartrose.

‘Bespreek het met je arts’ ‘Er is meer onderzoek nodig naar juiste dosis prednisolon bij handartrose en hoe lang je het het beste kunt gebruiken’, besluit professor Kloppenburg. ‘De behandeling is niet vanzelfsprekend voor iedereen met handartrose geschikt. Als je handartrose hebt, raden we aan om met je arts te bespreken of een korte kuur met prednisolon voor jou geschikt is.’

De resultaten uit het onderzoek zijn verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet.

Samenvatting - overgenomen uit de The Lancet

Auteurs:

• Féline PB Kroon, MD

• Marion C Kortekaas, MD

• Prof. Annelies Boonen, MD

• Stefan Böhringer, MD

• Monique Reijnierse, arts

• Prof. Frits R Rosendaal, MD

Gepubliceerd: 11 november 2019DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(19)32489-4

Achtergrond

Handartrose is een veel voorkomende gewrichtsaandoening met een hoge ziektelast en een onvervulde medische behoefte aan effectieve therapeutische opties. Aangezien wordt erkend dat lokale ontsteking bijdraagt ​​aan osteoartritische klachten, had de Hand Osteoarthritis Prednisolone Efficacy (HOPE)-studie tot doel de werkzaamheid en veiligheid van prednisolon op korte termijn te onderzoeken bij patiënten met pijnlijke handartrose en synoviale ontsteking. methoden

De HOPE-studie is een dubbelblinde, gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie. We rekruteerden in aanmerking komende volwassenen van reumatologiepoliklinieken op twee locaties in Nederland. Patiënten kwamen in aanmerking als ze symptomatische handartrose hadden en tekenen van ontsteking in hun distale en proximale interfalangeale (DIP/PIP) gewrichten. Voor opname moesten patiënten vier of meer DIP/PIP-gewrichten met osteoartritische knopen hebben; ten minste één DIP/PIP-gewricht met zachte zwelling of erytheem; minimaal één DIP/PIP-gewricht met een positief power Doppler-signaal of synoviale verdikking van minimaal graad 2 op echografie; en vingerpijn van ten minste 30 mm op een 100 mm visuele analoge schaal (VAS) die oplaaide tijdens een 48 uur durende niet-steroïde anti-inflammatoire drug (NSAID) wash-out (gedefinieerd als verergering van vingerpijn met ten minste 20 mm op de VAS). Geschikte patiënten werden willekeurig (1:1) toegewezen aan oraal 10 mg prednisolon of placebo gedurende 6 weken, gevolgd door een afbouwschema van 2 weken en een follow-up van 6 weken zonder studiemedicatie. De patiënten en het onderzoeksteam waren gemaskeerd voor de behandelingsopdracht. Het primaire eindpunt was vingerpijn, beoordeeld op een VAS, na 6 weken bij deelnemers die willekeurig waren toegewezen aan groepen en het basisbezoek bijwoonden. Deze studie is geregistreerd bij de Nederlandse Trial Registratie, nummer NTR5263.

Bevindingen We screenden patiënten voor inschrijving tussen 3 december 2015 en 31 mei 2018. Patiënten voltooiden basisbezoeken en startten behandeling tussen 14 december 2015 en 2 juli 2018, en het laatste studiebezoek van de laatste patiënt was 4 oktober 2018 Van de 149 patiënten die werden beoordeeld op geschiktheid, werden 57 (38%) patiënten uitgesloten (voornamelijk omdat ze niet voldeden aan een of meer inclusiecriteria, meestal vanwege de afwezigheid van synoviale ontsteking of opflakkeringen na NSAID wash-out) en 92 ( 62%) patiënten kwamen in aanmerking voor opname. We hebben willekeurig 46 (50%) patiënten toegewezen aan prednisolon en 46 (50%) patiënten aan placebo, die allemaal werden opgenomen in de gewijzigde intention-to-treat-analyse van het primaire eindpunt. 42 (91%) patiënten in de prednisolongroep en 42 (91%) in de placebogroep voltooiden het 14 weken durende onderzoek. De gemiddelde verandering tussen baseline en week 6 op VAS-gerapporteerde vingerpijn was -21,5 (SD 21,7) in de prednisolongroep en -5,2 (24,3) in de placebogroep, met een gemiddelde verschil (van prednisolontegenplacebo) van -16,5 (95% BI -26,1 tot -6,9; p=0,0007). Het aantal niet-ernstige bijwerkingen was vergelijkbaar tussen de groepen. Tijdens ons onderzoek werden vijf ernstige bijwerkingen gemeld: één ernstige bijwerking in de prednisolongroep (een hartinfarct) en vier ernstige bijwerkingen in de placebogroep (een geïnfecteerd traumatisch beenhematoom waarvoor een operatie, darmoperatie, boezemfibrilleren nodig was waarvoor een implantatie van een pacemaker en symptomatische baarmoedermyomen waarvoor een hysterectomie nodig was). Vier (4%) patiënten staakten de studie vanwege een bijwerking:

Interpretatie Behandeling met 10 mg prednisolon gedurende 6 weken is effectief en veilig voor de behandeling van patiënten met pijnlijke handartrose en tekenen van ontsteking. De resultaten van onze studie bieden clinici een nieuwe korte termijn behandelingsoptie voor patiënten met handartrose die een opflakkering van hun ziekte melden.

Financiering Nederlandse Artritis Vereniging.