„Het is vijf voor twaalf in de strijd tegen obesitas”, aldus internist-endocrinoloog en hoogleraar obesitas Liesbeth van Rossum*. Het klinkt alarmerend en dat is het ook. Als we niet ingrijpen heeft in 2040 twee derde van de Nederlanders overgewicht.
*Liesbeth van Rossum is internist-endocrinoloog en hoogleraar obesitas.
Belangrijke quotes in een artikel welke ondermeer verscheen in de Telegraaf van 19 augustus 2022:
quote
De burger heeft de verantwoordelijkheid zijn of haar eigen leefstijl onder de loep te nemen, maar zich ook begripvoller op te stellen naar de ander. Je weet niet wat de oorzaak is van iemands overgewicht, dus probeer er ook niet over te oordelen.
unquote
quote
Elke dag komen er mensen met obesitas bij. Willen we dit tegengaan? Dan moeten we obesitas collectief gaan beschouwen als een ernstig ziektebeeld en ook meer preventieve maatregelen treffen. Doen we dit niet? Dan heeft in 2040 twee derde van de Nederlandse bevolking overgewicht met alle gevolgen van dien.
unquote
Tot zover het citeren van Liesbeth van Rossum. Het gehele artikel is te lezen op:
Obesites... niet zeuren en gewoon minder eten en meer bewegen!
Bij overgewicht kun je zelf afvallen door je eet- en beweegpatroon structuur aan te passagier. Tsja...dit lees je maar al te vaak en is een van de meest foute zinnen die je in dit verband kunt gebruiken.
Maar wat is obesitas?
Obesitas is een vorm van zwaarlijvigheid en tevens een gecompliceerd en ernstig gezondheidsprobleem. En dus inderdaad een groeiend probleem en zeker niet alleen in Nederland. De diagnose zal door je huisarts gesteld moeten worden. Overigens een diagnose louter en alleen op basis van de zogenaamde Body Mass Index moet worden afgewezen.
Wat veroorzaakt obesitas?
Obesitas is complex en er kunnen meerdere factoren zijn die bijdragen aan de ontwikkeling ervan. Sommige oorzaken zijn genetisch of hormonaal van aard, terwijl andere te maken hebben met gedrag. Het is, nogmaals, vaak te simplistisch om het te beperken tot een slecht dieet en gebrek aan lichaamsbeweging, maar oké dit zijn inderdaad veelvoorkomende oorzaken van obesitas.
Een drietal andere oorzaken zijn onder meer:
Hypothyreoïdie
Hypothyreoïdie treedt op wanneer je schildklier onderactief is en niet genoeg metabolisme-regulerende hormonen produceert.
Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
PCOS is een aandoening bij vrouwen die een onbalans tussen geslachtshormonen veroorzaakt.
Cushing-syndroom
Cushing-syndroom treedt op wanneer je lichaam te veel cortisol aanmaakt, dat regelt hoe je lichaam reageert onder stress of druk. Het wordt ook wel het "vecht- of vluchthormoon" genoemd.
Andere bijdragende factoren
Zwangerschap, een constant gebrek aan slaap en ouder worden.
Mogelijke gezondheidscomplicaties van obesitas?
Obesitas heeft een verband met verschillende gezondheidsproblemen die blijvende gevolgen kunnen hebben voor je lichaam en welzijn. Als je zwaarlijvig bent, is je risico hoger dan gemiddeld voor:
Hoge bloeddruk
Hoge cholesterol
Slaapapneu
Type 2 diabetes
Hartziekte
Hartinfarct
Spijsverteringsproblemen
Artritis
Artrose
Onvruchtbaarheid
Bepaalde soorten kanker
Ernstige symptomen en complicaties van COVID-19
Hoe wordt obesitas behandeld?
Als je moeite hebt om zelf af te vallen, is het van belang contact op te nemen met je huisarts om te laten beoordelen wat de achterliggende oorzaak van je zwaarlijvigheid is. Als de achterliggende oorzaak bekend is of niet achterhaald kan worden is het beste samen met je huisarts een behandelplan op te stellen. Bij een medische oorzaak van obesitas kan een behandeling van deze medische oorzaak helpen bij het afvallen.
Natuurlijk zijn dieetveranderingen, verhoogde fysiek activiteit, medicijnen voor gewichtsverlies, eetlustremmers en synthetische hormonen mogelijkheden ter ondersteuning bij het afvallen.
Een opmerking bij verhoogde fysieke activiteit is op zijn plaats. Niet iedereen is instaat om zijn of haar activiteitenniveau te veranderen. Denk bijvoorbeeld alleen aan medische redenen.
Ten slotte ook een maagverkleining waarbij de maag kleiner wordt gemaakt in een poging om iemand met serieus overgewicht te laten afvallen kan tot de besluitvorming behoren.
Het is geen operatie om lichtvaardig op te vatten en aan te beginnen. Op basis van je overgewicht loop je op zich al een verhoogd operatierisico. Bespreek de mogelijkheden met je huisarts en/of specialist.
Uiteindelijk ziet elk behandelplan voor obesitas er anders uit vanwege de vele mogelijke oorzaken en bijdragende (risico)factoren die individueel bepaald zijn.
